uçak gemisi ne demek?

Uçak gemisi, tam boy bir uçuş güvertesi ve uçağın taşınması, devreye alınması, konuşlandırılması ve kurtarılması gibi olanaklarla donatılmış, açık deniz hava üssü görevi gören bir savaş gemisidir. Tipik olarak, bir deniz kuvvetinin, uçak operasyonlarını sahnelemek için yerel üslere bağlı kalmadan dünya çapındaki hava gücünü yansıtmasına izin verdiği için bir filonun sermaye gemisidir. Uçak gemileri, yirminci yüzyılın başlarında, balonları dağıtmak için kullanılan ahşap gemilerden, çok sayıda savaşçı, grev uçağı, helikopter ve diğer uçak türlerini taşıyan nükleer enerjili savaş gemilerine dönüştüğünden beri gelişti. Sabit kanatlı silahlar ve bombardıman uçakları gibi daha ağır uçaklar, uçak gemilerinden fırlatılmış olsa da bu uçakları indirmek imkansızdır. Diplomatik ve taktik gücü, hareketliliği, özerkliği ve araçlarının çeşitliliği ile uçak gemisi genellikle modern savaş filolarının merkezidir. Taktik veya stratejik olarak, bir filonun amiral gemisi rolündeki savaş gemisinin yerini aldı. En büyük avantajlarından biri, uluslararası sularda yelken açarak herhangi bir bölgesel egemenliğe müdahale etmemesi ve böylece üçüncü taraf ülkelerden fazla uçuş yetkilendirme ihtiyacını ortadan kaldırması, uçakların sürelerini ve transit mesafelerini azaltması ve dolayısıyla savaş bölgesinde bulunma süresi.

Genel Özellikleri

** Hız, uçak gemileri için önemli bir varlıktır, çünkü dünyanın herhangi bir yerine hızlı bir şekilde yerleştirilmeleri gerekir ve düşman kuvvetleri tarafından tespit ve hedeflenmeden kaçınmak için yeterince hızlı olmalıdır. Nükleer denizaltılardan kaçınmak için 30 deniz milinden daha hızlı olmalılar. **
** ** Uçak gemileri, çok fazla güverte odasına ihtiyaç duydukları için en büyük savaş gemileri arasındadır.
** ** Geleneksel olarak, bir uçak gemisinin en az güç projeksiyonu ve deniz kontrol görevleri yapabilen bir gemi olması gerekiyordu.
Bir uçak gemisi hava muharebe grubunu verimli bir şekilde çalıştırılabilmelidir. Bu, sabit kanatlı jetlerin yanı sıra helikopterleri de ele alması gerektiği anlamına gelir. Bu, kısa kalkış / dikey iniş operasyonlarını desteklemek için tasarlanmış gemileri de içerir.

Tarihi

1900'lü yıllarda Wright kardeşlerin insanlı uçuşu keşfetmelerinden kısa bir süre sonra uçaklar gittikçe önem kazanmışlardır. Her yeni savaş aleti gibi başlangıçta hor görülen bu aletler, kullanışlılıkları kanıtlandıktan sonra sürekli daha fazla önem kazanmışlardır.

Ancak uçakların inişi ve kalkışı için gereken pistlerin sadece karada olması kullanımlarını kısıtlıyor, komutanlar için sorun çıkartıyordu. Ayrıca uçaklar, gemiler için de bir sorundu. Hem uçakları taşıyabilmek hem de düşman gemilerine karşı kullanabilmek için uçak gemileri icat edildi.

I. Dünya Savaşı

İlk uçak gemisi çalışmaları, I. Dünya Savaşı'ndan da eskiye dayanır. Çeşitli değişikliklere uğratılıp uçak gemisine dönüştürülen USS Pennsylvania'ya inen Eugene Ely böylelikle bir yeniliği gerçekleştirip tarihe geçiyordu (Kasım 1910).

Ancak ilk uçak gemisi unvanı HMS Ark Royal'a bahşedilmişti. Aslen bir ticaret gemisi olan bu gemi, USS Pennsylvania'da olduğu gibi çeşitli değişikliklere uğratılarak üzerine uçakların iniş ve kalkışlarını yapabileceği bir pist eklenmiştir. 1914'te denize inen bu gemi, I. Dünya Savaşında Çanakkale Cephesinde de bulunmuştur.

İlk uçak gemileri

Resim:HMS Argus (1917).jpg|HMS Argus
(1918'de hizmete girdi, Birleşik Krallık) Resim:USS Langley (CV-1).jpg|USS Langley (CV-1)
(1920'de hizmete girdi, Birleşik Devletler) Resim:Japanese aircraft carrier Hosho.jpg|Hoşo
(1922'de hizmete girdi, Japon İmparatorluğu)

</center>

II. Dünya Savaşı

Uçak gemileri, I. Dünya Savaşı'ndakinin aksine II. Dünya Savaşı'nda çok önemli bir rol oynamıştır. Genel kanıya göre uçak gemileri II. Dünya Savaşı'nın akışını tamamıyla değiştirmiştir. Şöyle ki, 1941 yılındaki sürpriz Japon baskını (Pearl Harbor Saldırısı olarak bilinir) 380 kadar uçağın saldırısı ile gerçekleşip Amerika Birleşik Devletleri'nin II. Dünya Savaşı'na müttefikler tarafında katılması ile güç dengesinin bir anda müttefikler tarafına doğru yönelmesine neden olmuştur. Pasifik Cephesi'nde Amerikan ordusu ile Japon ordusu savaşın sonuna kadar amansızca dövüşmüş, uçak gemileri ise şüphesiz en büyük rolü oynamıştır.

Nükleer Uçak Gemileri

II. Dünya Savaşı'nın bitimi ile dünya yeni daha önce olmamış bir şeyle, Soğuk Savaşla karşılaşmıştı. Nükleer enerjinin keşfi ile dünya denizlerinde yol alan gemilerin menzilleri 20-30 yıl boyunca hiç yakıt yenilemeden ilerleyebilecek kademeye getirilmişti. İlk nükleer uçak gemisi olan USS Enterprise, dünya denizlerinde Amerikan Donanması'nın göz bebeği olmuş, Sovyetler Birliği'ne karşı girişilen soğuk savaşta önemli bir psikolojik olarak üstünlük sağlamıştır.¹

Günümüzde

Günümüzde uçak gemileri yeni bir kademeyle, Süper Uçak Gemileri kademesiyle denizlerde hakimiyetini sürdürmektedir. Başı çeken Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte 9 ülke bugün çeşitli boyutlarda uçak gemilerine sahiptir.

Amerika Birleşik Devletleri, birçok uçak gemisi filosunu dünyanın çeşitli denizlerinde konuşlandırmıştır (Bunlardan en bilineni Akdeniz'de konuşlu 6. Filo'dur).

Aktif kullanıcılar

Amerika Birleşik Devletleri: 11 adet aktif hizmette (Nimitz, Dwight D. Eisenhower, Carl Vinson, Theodore Roosevelt, Abraham Lincoln, George Washington, John C. Stennis, Harry S. Truman, Ronald Reagan, George H.W. Bush ve Gerald R. Ford) 2020'de John F. Kennedy uçak gemisinin hizmete girmesi planlanmıştır.
Rusya: 1 adet aktif hizmette (Admiral Kuznetsov)
Tayland: 1 adet aktif hizmette (HTMS Chakri Naruebet)
Fransa: 1 adet aktif hizmette (Charles de Gaulle (R 91))
İtalya: 2 adet aktif hizmette (Cavour (550) ve Giuseppe Garibaldi (551))
İspanya: 1 adet aktif hizmette (Juan Carlos I (L61))
Hindistan: 1 adet aktif hizmette (INS Vikramaditya (R33)) ve Aralık 2018'de INS Vikrant (R11) hizmete girmesi planlanmıştır.
Brezilya: 1 adet aktif hizmette (Foch (R99))
Çin: 1 adet aktif hizmette (Liaoning) ve 2019-2020 yılları arasında Type 001A sınıfı 1 adet uçak gemisi hizmete girmesi planlanmıştır.

Gelecek alımlar

Birleşik Krallık: Queen Elizabeth sınıfı 2 adet uçak gemisinin 2020'de hizmete girmesi planlanmıştır.²

Eski Kullanıcılar

Günümüz uçak gemileri

Dosya:ITS Giuseppe Garibaldi (C 551).jpg|Giuseppe Garibaldi (İtalya) Dosya:Gaule96.jpg|Charles de Gaulle (Fransa) Dosya:Kusnzov2.jpg|Admiral Kuznetsov (Rusya, Montrö Antlaşmasını ihlal etmeden Boğazları geçmek için uçak gemisi yerine "ağır uçak kruvazör" olarak sınıflandırıldı.) Dosya:CVN-78 Artist Image.jpg|Gerald R. Ford (ABD, 2017'de hizmete girmesi planlanıyor.) Dosya:HMS Queen Elizabeth in Rosyth Dockyard MOD 45158230.jpg|Queen Elizabeth "wikilink") (İngiltere, 2020'de hizmete girmesi planlanan Queen Elizabeth sınıfı uçak gemisi.) Dosya:USS Nimitz (CVN-68).jpg|USS Nimitz (Amerika Birleşik Devletleri)